voor het blok gezet

Op 25 januari 2019 verscheen op de website van het Algemeen Dagblad ondanks alle afspraken met raad, college, ambtenaren en overige betrokkenen een uitgebreid artikel over het rapport van de Rekenkamer Rotterdam naar de erfpachtmaatregel Schiekadeblok. Het rapport is op 24 januari 2019 onder strikt embargo naar college en raad verzonden. De pers zou het rapport niet eerder dan maandag 28 januari onder embargo ontvangen. Aangezien het rapport ondanks alle voorzorgsmaatregelen toch is gelekt, voelt de rekenkamer zich helaas genoodzaakt het rapport met onmiddellijke ingang via de website openbaar te maken.

erfpachtmaatregel Schiekadeblok
In juli 2009 sloot de gemeente Rotterdam met projectontwikkelaar LSI een erfpachtovereenkomst voor de herontwikkeling van het Schiekadeblok. Hiermee was € 52 mln. euro gemoeid. De bedoeling was een gebouw met 240.000 m2 bruto vloeroppervlak voor het Schiekadeblok te realiseren. In het gebouw, dat onder meer een toren van 200 meter hoog zou krijgen, zouden kantoren, horeca en woningen komen. De realisatie is echter mislukt. Op verzoek van de gemeenteraad onderzocht de rekenkamer de reden hiervan en keek ook of de raad wel op een juiste wijze hierover is geïnformeerd.

hoge risico’s deal vooraf bekend
Na het mislukken van de erfpachtdeal stelde het college van B en W dat de risico’s ten tijde van het afsluiten van de deal waren onderschat. Uit het onderzoek blijkt echter dat deze risico’s op dat moment wel degelijk bekend waren. Negatieve adviezen en stevige waarschuwingen van betrokken specialisten werden echter in de wind geslagen. Daarnaast werd een alternatief voor het toepassen van de erfpachtmaatregel (vestigen van een zogeheten voorkeursrecht) onvoldoende serieus overwogen. De erfpachtmaatregel moest per se op Schiekadeblok worden toegepast. Uiteindelijk is op basis van onvoldoende zekerheid een onverantwoord besluit met grote financiële consequenties genomen.

raad onjuist en onvolledig geïnformeerd
Opeenvolgende colleges hebben de raad meermaals onjuist en onvolledig geïnformeerd over de risico’s van de erfpachtmaatregel Schiekadeblok. Risico’s werden niet genoemd of te rooskleurig voorgesteld.

checks en balances werkten niet
Het erfpachtbesluit met vergaande financiële consequenties werd genomen in een gemeentelijke cultuur waarin weinig tot geen tegenspraak werd geduld. Betrokken topambtenaren voerden zelf de onderhandelingen met LSI (en de bank) en ‘checks & balances’ functioneerden niet naar behoren. Ook werden de criteria voor het al dan niet toepassen van de erfpachtmaatregel zo geformuleerd dat de gebiedsontwikkeling Schiekadeblok daarin paste.

gemeente heeft achterstand op LSI in onderhandelingen
De gemeente stelde zich weinig anticiperend op in de onderhandelingen met LSI en de bank. De gemeente liet zich regelmatig door acties van LSI verrassen. Dit kwam onder meer doordat de gemeente een kennisachterstand had ten opzichte van LSI, door gebrekkige regie en veel personele wisselingen bij de gemeente.

gemeente blijft achter met groot verlies, zonder ontwikkeling maar met LSI
Uiteindelijk heeft de gemeente met LSI en de betrokken financier in 2015 een minnelijke schikking getroffen. Dit kostte de gemeente veel geld (ongeveer € 40 mln.). Het college wilde dat LSI op geen enkele wijze betrokken zou blijven bij de toekomstige ontwikkeling van het Schiekadeblok. Dat is vanwege een langjarig overeengekomen huurcontract over het parkeerterrein in het Schiekadeblok echter niet het geval. Het college heeft een kans laten liggen om dat te voorkomen.

media
ad.nl/rotterdam/wethouder adriaan visser in het nauw door rapport rekenkamer
ad.nl/rotterdam/hoe het schiekadeblok een miljoenen kostend vastgoeddrama werd
dagblad010.nl schieblock dodelijk voor feyenoord city
dagblad010.nl college prijst juist durf en lef in 2009
dagblad010.nl 50plus wil raadsenquete over affaire
dagblad010.nl ook luc smits wil raadsenquete
rijnmond.nl/rapport ambtenaar Adriaan Visser hield informatie achter over Schiekadeblok
nrc.nl/topambtenaren visser en berg faalden bij schiekadeblok
nrc.nl/pijnlijke fouten rond vastgoedproject
nu.nl/rotterdam/ambtenaar adriaan visser hield informatie achter over schiekadeblok
openrotterdam.nl/rotterdamse ambtenaren hielden informatie achter over schiekadeblok
ad.nl/rotterdam/alles wijst erop dat wethouder visser wegkomt met kritisch rapport over zijn optreden als topambtenaar
binnenlandsbestuur.nl bestuur en organisatie nieuws dominantie topambtenaren kostte-rotterdam
rijnmond.nl Rotterdamse oppositie en coalitie sterk verdeeld over Rekenkamerrapport
rijnmond.nl/Waarom-Adriaan Visser niet zal vallen
ad.nl/rotterdam adriaan visser laat verdediging schiekadeblok debacle over aan collega
rijnmond.nl Wethouder Visser hoeft geen uitleg te geven over Schiekadeblok
dagblad010.nl theater van de lach bassie dekt adriaan
rijnmond.nl Rekenkamerrapport splijt raad nog verder
rijnmond.nl Rotterdamse wethouder Visser stapt op na lekken geheime informatie
ad.nl/rotterdam/wethouder Visser dient ontslag in
ad.nl/rotterdam/college beslist over aangifte ambtsmisdrijf Adriaan Visser
ad.nl/ Adriaan visser stapt op/vergadering schiekadeblok uitgesteld na lekken Visser
dagblad010.nl/ 50plus wil nu laatste-geheimen uit rapport
metronieuws.nl Rotterdamse wethouder stapt op vanwege vastgoeddeal
nrc.nl Rotterdamse wethouder visser d66 treedt af na lekken
nu.nl/rotterdam/ wethouder Adriaan Visser neemt per direct ontslag
trouw.nl/ d66 wethouder Rotterdam struikelt over vastgoeddeal
telegraaf.nl wethouder Rotterdam weg om oude vastgoeddeal
volkskrant.nl achtergrond Rotterdamse wethouder stapt op na kritisch rapport over vastgoeddeal
rijnmond.nl gelekt document oud wethouder Visser toch geheim volgens Rekenkamer
trouw.nl lekaffaire kost Rotterdam niet nog een wethouder
trouw.nl college rotterdam in het nauw na lek in schiekadeblok zaak
ad.nl/rotterdam/ het lekschandaal house of cards op z’n Rotterdams

ad.nl/rotterdam/hoe de verbannen luc-smits alsnog aan de touwtjes trekt in het schiekadeblok

vastgoedmarkt.nl/gs trekt zich terug streep door 680 woningen op schiekadeblok

ad.nl/schiekadeblok terug bij af amsterdamse ontwikkelaar gens trekt zich plots terug