gebiedsontwikkeling het Nieuwe Rivium

De gemeente Capelle aan den IJssel heeft de ambitie om het bestaande bedrijventerrein Rivium, gelegen aan de westzijde van Capelle aan den IJssel, aan de A16 en de Nieuwe Maas op de grens met Rotterdam te transformeren tot een grootschalig nieuw geïntegreerd woonwerkgebied met circa 5.000 woningen. De gemeenteraad heeft eind september 2020 het Gebiedspaspoort 2.0 Rivium (GP2.0) voor deze gebiedsontwikkeling vastgesteld. De rekenkamer heeft in het onderzoek onderzocht of het project- en risicomanagement in opzet toereikend zijn om de gebiedsontwikkeling het Nieuwe Rivium binnen de gestelde kaders uit te kunnen voeren en of de raad voldoende in staat wordt gesteld zijn kaderstellende en controlerende rol te vervullen.

ondanks intenties tot het maken van afspraken over kostenverdeling tussen gemeente en private partijen nog geen Samenwerkingsovereenkomst (SOK)
Ondanks intensieve onderhandelingen en tussen partijen overeengekomen intenties daartoe, zijn de gemeente en de betrokken private marktpartijen nog niet tot overeenstemming gekomen over bindende financieel juridische afspraken. De samenwerkingsovereenkomst (SOK), die voor eind 2020 was beoogd, is nog onderwerp van onderhandeling. Dit heeft gevolgen voor de planning, doorlooptijd en door- en oplopende projectkosten. De gemeente ontkent dat zij enig financieel risico loopt, zolang er geen SOK is ondertekend, maar beaamt dat dit wel als gevolg kan hebben dat de gewenste belangrijk geachte gebiedsontwikkeling niet doorgaat.

De gemeente Capelle aan den IJssel hanteert bij de gebiedsontwikkeling het strikte uitgangspunt dat het project volledig voor rekening en risico van de markt wordt uitgevoerd. Dit is naar het oordeel van de rekenkamer niet zonder meer een realistisch uitgangspunt, gelet op ervaringen met soortgelijke grootschalige gebiedsontwikkelingen elders in het land. Mede door deze lage risicobereidheid die de gemeente hanteert is er nog geen overeenstemming over de financieel juridische kaders. Hierdoor loopt de gemeente het risico dat de gebiedsontwikkeling vertraagt of mogelijk niet van de grond komt.

governance in opzet in orde en risicomanagement op onderdelen onvoldoende uitgewerkt
De interne governance (d.w.z. overlegstructuren en afspraken binnen de gemeente) van het project het Nieuwe Rivium is vanaf medio 2019 gedegen ingericht. Een integraal projectplan vanaf de aanvang van het project ontbreekt, waardoor de samenhang tussen de gestelde doelen, de daarbij geldende risico’s en planning, het benodigde budget, de scope van het project en de gewenste kwaliteit niet duidelijk is. Ook ontbreekt een heldere periodieke project voortgangsrapportage. De gemeente is hiermee inmiddels aan de slag gegaan. In opzet is het risicomanagement voor het project redelijk tot goed ingericht, maar enkele onderdelen zijn nog in onvoldoende mate uitgewerkt.

raad wordt sinds vaststelling GP2.0 minder goed geïnformeerd over voortgang van project
De gemeenteraad is tot de vaststelling van het GP2.0 (eind september 2020) in voldoende mate door het college over het project geïnformeerd. Sinds de vaststelling is de raad echter minder frequent en minder goed geïnformeerd over de voortgang van het project, met name over de ontwikkelingen met betrekking tot de formeel juridische afspraken, die een essentieel onderdeel vormen voor de continuïteit van het project.