ambtelijke integriteit

De Rekenkamer Rotterdam heeft onderzoek gedaan naar integriteit binnen de gemeentelijke organisatie. Hoewel de aandacht voor integriteit is toegenomen en er veel goed gaat, is er ook nog veel ruimte voor verbetering. Medewerkers moeten betere handvatten krijgen en er moet meer nadruk komen op leren van integriteitsschendingen. Een groot deel van de vermoedens wordt nu niet gemeld, aldus de rekenkamer in haar rapport “Ambtelijke integriteit: onderzoek naar detecteren, oppakken en onderzoeken, afhandelen en leren”.

Na een aantal voorvallen heeft de gemeenteraad eind 2020 aan zowel het college van burgemeester en wethouders als de rekenkamer gevraagd onderzoek te doen naar integriteit. Het onderzoek van de rekenkamer gaat over de periode 2016 tot en met april 2023. Het onderzoek gaat over het hele traject rond integriteit: van het detecteren van schendingen, het oppakken, onderzoeken, afhandelen en tot slot het leren van integriteitsschendingen.

De gemeente Rotterdam hanteert nu twee aparte procedures voor ongewenste omgangsvormen en alle andere vormen van integriteitsschendingen. De rekenkamer beveelt aan om de twee procedures samen te voegen zodat er ook in geval van ongewenste omgangsvormen steviger ingegrepen kan worden. Volgens de rekenkamer voldoet de gemeente hiermee niet aan haar verplichting om voor een veilige werkplek te zorgen.

In een enquête onder medewerkers geeft een aanzienlijk deel aan integriteitsschendingen te vermoeden die nooit gemeld zijn. Dit komt deels door onbekendheid met de procedures, deels het idee dat er toch niets mee gedaan wordt, maar ook omdat mensen zich niet voldoende veilig voelen. Een belangrijk verbeterpunt dat de rekenkamer aankaart, is de terugkoppeling aan de melder. Als er slecht gecommuniceerd wordt over het verloop en de uitkomst van het proces, ontstaat er al snel het beeld dat melden geen zin heeft omdat er toch niets mee gedaan wordt. Naast transparanter, moet de omgang met schendingen volgens de rekenkamer ook voorspelbaarder worden. Ook is volgens de rekenkamer belangrijk dat de organisatie meer aandacht besteed aan leren van integriteitsschendingen.

toelichting in de raad

Rekenkamerdirecteur Marjolein van Asselt heeft het rapport ‘Ambtelijke integriteit’ op 1 februari 2024 toegelicht in de gemeenteraad.

addendum

Na afstemming met de Ombudsman Rotterdam-Rijnmond (ORR), heeft de rekenkamer besloten paragraaf 6-2-7 waarin geraakt wordt aan het werk van de ombudsman, verder uit te werken. De aangepaste tekst vindt u op pagina’s 153 en 154 van het document. De gemeenteraad is op 13 juni 2024 geïnformeerd over deze aanpassing middels een gezamenlijke brief van rekenkamer directeur Marjolein van Asselt en ombudsvrouw Marianne van den Anker.